chociaż od rozpoczęcia transformacji ustrojowej w Polsce upłynęło już ponad dwadzieścia lat, podobnie jak od inicjacji przeobrażeń w sektorze państwowych gospodarstw rolnych, to jednak sytuacja na rynku pracy na obszarach wiejskich w województwie warmińsko-mazurskim nie należy do najkorzystniejszych. Utrzymywanie istniejących miejsc pracy, tworzenie nowych - stanowczo na obszarach wiejskich, tudzież walka z bezrobociem muszą być trafnie dopasowane do specyfiki regionu i jego mieszkańców.
Województwo warmińsko-mazurskie prawidłowe warunki do ukształtowania pożądanej struktury agrarnej gospodarstw rolnych. Szczególną rolę odegrać mogą tu nieruchomości rolne będące w Zasobie Skarbu Państwa, znajdujące się w dyspozycji Agencji Nieruchomości Rolnych. Pokaźna jest jednak współpraca z jednostkami, które cykl ten mogą wesprzeć, bezpośrednio uczestniczyć w zagospodarowaniu gruntów, oddziaływać na zmianę przeznaczenia czy też wspierać proces promocji takich nieruchomości. Prezentowana monografia posiada wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych wśród przedstawicieli: ANR OT w Olsztynie, władz lokalnych gmin, na terenie których ANR zarządzała lub zarządza nieruchomościami Skarbu Państwa, Warmińsko-Mazurskiej i Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i Regionalnego Centrum Obsługi Inwestora funkcjonującego przy Warmińsko-Mazurskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Gospodarstwa, które do tej pory powstały kompletnie ze zrestrukturyzowanego mienia popegeerowskiego i gospodarstwa, które zwiększyły swój areał, dzierżawiąc albo dokupując ziemię popegeerowską, stanowią energicznie rozwijającą się grupę gospodarstw w skali województwa i kraju.
Spis treści:
Wstęp
1. Przekształcenia własnościowe w rolnictwie w ujęciu regionalnym
1.1. Sytuacja własnościowa w polskim rolnictwie na początku transformacji ustrojowej
1.2. Terytorialne zróżnicowanie przekształceń na państwowym rynku ziemi rolniczej
1.2.1. Podaż, popyt, dynamika cen gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
1.2.2. Terytorialne zagospodarowanie gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
2. Rola i miejsce Agencji Nieruchomości Rolnych w kształtowaniu struktury agrarnej w woj. Warmińsko-mazurskim
2.1. Pojęcie struktury agrarnej
2.2. Zmiany struktury obszarowej gospodarstw pomiędzy spisami rolnymi z lat 2002-2010
2.3. Obrót nieruchomościami rolnymi poprzez Agencję Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w Olsztynie
3. Interwencyjna rola Agencji Nieruchomości Rolnych na rynku ziemi rolniczej
3.1. Istota interwencjonizmu w rolnictwie
3.2. Interwencjonizm na rynku ziemi rolniczej
3.3. Zasady gospodarowania państwową ziemią rolną w świetle nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
3.4. Ograniczenia na rynku ziemi rolniczej - racjonalizacja czy konflikt interesów producentów rolnych i państwa w świetle wyników badań własnych
3.4.1. Cel i zakres badań
3.4.2. Charakterystyka badanych rolników
3.4.3. Charakterystyka gospodarstw badanych rolników
3.4.4. Gospodarowanie ziemią w opinii badanych rolników
3.5. Przewidywane skutki zmian w gospodarowaniu państwową ziemią rolną
4. Rola agencji Nieruchomości Rolnych jako zarządcy potencjalnymi terenami inwestycyjnymi i władz samorządowych w poszukiwaniu na poziomie lokalnym terenów inwestycyjnych w woj. Warmińsko mazurskim
4.1. Agencja Nieruchomości Rolnych jako dysponent terenów inwestycyjnych
4.2. Jednostki samorządu terytorialnego i ich znaczenie jako posiadacza terenów inwestycyjnych i podmiotu kierującego kierunki zagospodarowania przestrzennego
4.3. Cel i metodyka badań
4.4. Nieruchomości nabyte poprzez cudzoziemców z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i tereny inwestycyjne znajdujące się w ofercie ANR
4.5. Tereny inwestycyjne w regionie, ich ocena i działanie władz lokalnych w celu poprawy oferty inwestycyjnej
5. Rynek pracy na obszarach wiejskich w woj. Warmińsko-mazurskim
5.1. Podstawy teoretyczne rynku pracy
5.2. Charakterystyka rynku pracy na obszarach wielskich w Polsce
5.2.1. Podaż na rynku pracy na obszarach wiejskich
5.2.2. Popyt na rynku pracy na obszarach wiejskich
5.3. Rynek pracy obszarów popegeerowskich w woj. Warmińsko-mazurskim
6. Działalność Oddziału Terenowego Agencjo Nieruchomości Rolnych w Olsztynie
6.1. Uwarunkowania rozpoczęcia działalności poprzez Agencję Nieruchomości Rolnych
6.2. Charakterystyka państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej na terenie Warmii i Mazur w latach 1990-1992
6.3. Realizacja przez ANR zadań w zakresie przejmowania i zagospodarowywania popegeerowskiego mienia
6.4. Program Pomocy Środowiskom Popegeerowskim
6.5. Realizacja zadań ANR wynikających z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego
6.6. Roszczenia reprywatyzacyjne
6.7. Działania Oddziału Terenowego ANR w Olsztynie na rzecz byłych pracowników PGR-ów i członków ich rodzin
Piśmiennictwo
Streszczenie
Abstract
Województwo warmińsko-mazurskie prawidłowe warunki do ukształtowania pożądanej struktury agrarnej gospodarstw rolnych. Szczególną rolę odegrać mogą tu nieruchomości rolne będące w Zasobie Skarbu Państwa, znajdujące się w dyspozycji Agencji Nieruchomości Rolnych. Pokaźna jest jednak współpraca z jednostkami, które cykl ten mogą wesprzeć, bezpośrednio uczestniczyć w zagospodarowaniu gruntów, oddziaływać na zmianę przeznaczenia czy też wspierać proces promocji takich nieruchomości. Prezentowana monografia posiada wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych wśród przedstawicieli: ANR OT w Olsztynie, władz lokalnych gmin, na terenie których ANR zarządzała lub zarządza nieruchomościami Skarbu Państwa, Warmińsko-Mazurskiej i Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i Regionalnego Centrum Obsługi Inwestora funkcjonującego przy Warmińsko-Mazurskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Gospodarstwa, które do tej pory powstały kompletnie ze zrestrukturyzowanego mienia popegeerowskiego i gospodarstwa, które zwiększyły swój areał, dzierżawiąc albo dokupując ziemię popegeerowską, stanowią energicznie rozwijającą się grupę gospodarstw w skali województwa i kraju.
Spis treści:
Wstęp
1. Przekształcenia własnościowe w rolnictwie w ujęciu regionalnym
1.1. Sytuacja własnościowa w polskim rolnictwie na początku transformacji ustrojowej
1.2. Terytorialne zróżnicowanie przekształceń na państwowym rynku ziemi rolniczej
1.2.1. Podaż, popyt, dynamika cen gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
1.2.2. Terytorialne zagospodarowanie gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
2. Rola i miejsce Agencji Nieruchomości Rolnych w kształtowaniu struktury agrarnej w woj. Warmińsko-mazurskim
2.1. Pojęcie struktury agrarnej
2.2. Zmiany struktury obszarowej gospodarstw pomiędzy spisami rolnymi z lat 2002-2010
2.3. Obrót nieruchomościami rolnymi poprzez Agencję Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w Olsztynie
3. Interwencyjna rola Agencji Nieruchomości Rolnych na rynku ziemi rolniczej
3.1. Istota interwencjonizmu w rolnictwie
3.2. Interwencjonizm na rynku ziemi rolniczej
3.3. Zasady gospodarowania państwową ziemią rolną w świetle nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
3.4. Ograniczenia na rynku ziemi rolniczej - racjonalizacja czy konflikt interesów producentów rolnych i państwa w świetle wyników badań własnych
3.4.1. Cel i zakres badań
3.4.2. Charakterystyka badanych rolników
3.4.3. Charakterystyka gospodarstw badanych rolników
3.4.4. Gospodarowanie ziemią w opinii badanych rolników
3.5. Przewidywane skutki zmian w gospodarowaniu państwową ziemią rolną
4. Rola agencji Nieruchomości Rolnych jako zarządcy potencjalnymi terenami inwestycyjnymi i władz samorządowych w poszukiwaniu na poziomie lokalnym terenów inwestycyjnych w woj. Warmińsko mazurskim
4.1. Agencja Nieruchomości Rolnych jako dysponent terenów inwestycyjnych
4.2. Jednostki samorządu terytorialnego i ich znaczenie jako posiadacza terenów inwestycyjnych i podmiotu kierującego kierunki zagospodarowania przestrzennego
4.3. Cel i metodyka badań
4.4. Nieruchomości nabyte poprzez cudzoziemców z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i tereny inwestycyjne znajdujące się w ofercie ANR
4.5. Tereny inwestycyjne w regionie, ich ocena i działanie władz lokalnych w celu poprawy oferty inwestycyjnej
5. Rynek pracy na obszarach wiejskich w woj. Warmińsko-mazurskim
5.1. Podstawy teoretyczne rynku pracy
5.2. Charakterystyka rynku pracy na obszarach wielskich w Polsce
5.2.1. Podaż na rynku pracy na obszarach wiejskich
5.2.2. Popyt na rynku pracy na obszarach wiejskich
5.3. Rynek pracy obszarów popegeerowskich w woj. Warmińsko-mazurskim
6. Działalność Oddziału Terenowego Agencjo Nieruchomości Rolnych w Olsztynie
6.1. Uwarunkowania rozpoczęcia działalności poprzez Agencję Nieruchomości Rolnych
6.2. Charakterystyka państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej na terenie Warmii i Mazur w latach 1990-1992
6.3. Realizacja przez ANR zadań w zakresie przejmowania i zagospodarowywania popegeerowskiego mienia
6.4. Program Pomocy Środowiskom Popegeerowskim
6.5. Realizacja zadań ANR wynikających z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego
6.6. Roszczenia reprywatyzacyjne
6.7. Działania Oddziału Terenowego ANR w Olsztynie na rzecz byłych pracowników PGR-ów i członków ich rodzin
Piśmiennictwo
Streszczenie
Abstract