Niniejsza monografia wpisuje się w tematykę badań nad społeczeństwem bezgotówkowym. W ostatnich latach podejmowano w Polsce próby stworzenia programu rozwoju obrotu bezgotówkowego, którego właściwe wdrożenie miało przyspieszyć cykl zmiany zwyczajów płatniczych w naszym kraju i upowszechnić obrót bezgotówkowy. Idea takiego programu narodziła się w 2007 roku, a aktualnie posiadają miejsce prace nad jego drugą wersją. Będąc uczestnikiem prac nad obiema wersjami autor w pracy dyskontuje zdobytą wiedzę i doświadczenie do wydobywania wniosków o charakterze zarządczym. Publikacja dotyczy typowo rynku polskiego. Nie oznacza to jednak, iż rozważania nie są osadzone w kontekście europejskim, a choćby globalnym. Międzynarodowe trendy wywierają wpływ na lokalne zwyczaje płatnicze. Główna teza pracy, to wzrost wydajności instrumentów płatniczych w Polsce determinowany jest redukcją kosztów i wzrostem korzyści po stronie każdego uczestnika płatności, jednak popularyzacja instrumentów płatniczych zależy od bilansu kosztów i korzyści po stronie popytowej rynku płatności, czyli klientów i akceptantów.