Uśmiech Demokryta napisany został na kanwie nawiedzających autora wspomnień z czasów jego dzieciństwa na Wołyniu w latach 30. I 40. Oraz młodości w repatrianckim Gdańsku tuż po wojnie, ułożonych w Tołstojowską sekwencję dzieciństwa, lat chłopięcych i młodości.
Ikona mojej matki, Nasz duży Sąsiad i Demokrytejski szlif - każdy z tych esejów kryje w sobie osobiste doświadczenie będące swego typu "wtajemniczeniem w los". Starając się po latach "wygrzebać egzystencjalne jądro" każdego z tych doświadczeń, Przybylski, wytrawny hermeneuta i erudyta, odczytuje tym razem tekst swojego życia.
Pod jego piórem mądry i pozbawiony złudzeń uśmiech Demokryta z Abdery staje się emblematem losu doświadczonego poprzez historię mieszkańca naszej części świata w XX stuleciu. Patronat: Polityka, Tygodnik PowszechnySic 2009, ISBN: 9788360457795, 135x205, 150 s., oprawa twardaUśmiech Demokryta Un presque rien Ryszard Przybylski...