Jednym z podstawowych zadań państwa z obszaru bezpieczeństwa jest ochrona obywateli przed zagrożeniami mogącymi przybrać postać sytuacji kryzysowych. Zadanie to, będące częścią systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, zostało powierzone organom administracji publicznej.
Natomiast kierowanie bezpieczeństwem narodowym należy do najważniejszych funkcji państwa, posiadających na celu zapewnienie jego bytu i rozwoju w zmiennych warunkach środowiska bezpieczeństwa. Na kierowanie bezpieczeństwem narodowym składają się: — kierowanie obroną państwa, które należy do właściwości prezydenta RP we współdziałaniu z Radą Ministrów; — sprawowanie ogólnego kierownictwa w zakresie obronności, będące we atrybuty Rady Ministrów; — zarządzanie kryzysowe, które jest właściwością Rady Ministrów, wojewodów, starostów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.
Ostatnia ze wyodrębnionych funkcji państwa, czyli zarządzanie kryzysowe,rozpatrywane jest w czterech obszarach polegających na uniemożliwianiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w razie wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków i odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.
Organy administracji publicznej wyposażono w niemało kompetencji zezwalających podejmować działania we wyróznionych obszarach, nazywanych fazami zarządzania kryzysowego. Zbudowany w Polsce system zarządzania kryzysowego oparty jest na trzech poziomach — centralnym (krajowym), regionalnym (wojewódzkim) i lokalnym (powiatowym i gminnym).
Zarządzanie kryzysowe na szczeblu centralnym sprawuje Rada Ministrów korzystając z pomocy Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego i Rządowego Centrum Bezpieczeństwa pełniącego funkcję krajowego centrum zarządzania kryzysowego.
W sytuacjach szczególnych zadanie to może realizować, zgodnie z ustawą o zarządzaniu kryzysowym, minister właściwy do spraw wewnętrznych. W województwie zarządzanie kryzysowe sprawują wojewodowie, z zastosowaniem wojewódzkich zespołów i centrów zarządzania kryzysowego.
Natomiast w samorządzie terytorialnym zarządzanie kryzysowe sprawują kolejno, w powiecie starosta, a w gminie wójt, burmistrz, prezydent miasta, także z wykorzystaniem adekwatnych zespołów i centrów zarządzania kryzysowego.
Zakres odpowiedzialności wyznaczonych organów w obszarze zarządzania kryzysowego sprowadza się do zagrożeń mogących powodować sytuacje kryzysowe. Konieczność przygotowania się do reagowania na wszystkie zagrożenia wytwarza sporo trudności, począwszy od samej ich identyfikacji.
obfitość zagrożeń sprowadza potrzebę wyznaczonia podmiotów o określonych kompetencjach do reagowania. Ich ilość ustalana jest przez kolejny szczególnie znaczny obszar jakim jest problematyka zarządzania ryzykiem w sytuacjach kryzysowych.
W podejmowanych wysiłkach nad wyborem i opisem wspomnianych zagadnień zostały wykorzystane wcześniejsze opracowania autora, pomiędzy innymi „Gwarancje zarządzania kryzysowego" i „Przestrzeń wirtualna w procesie kompresji zagrożeń".
Etap finalizacji badań osiągalny był dzięki aktywnemu studiowaniu literatury przedmiotu, jak dodatkowo gromadzeniu informacji empirycznych, dlatego także monografia „Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych" uwzględnia dwa rozmiary — teoretyczny i funkcjonalny.
Wyniki dociekań naukowych znalazły miejsce w XX rozdziałach prezentowanego opracowania.