Książka jest konsekwencją wieloletnich, międzynarodowych badań porównawczych instytucji uniwersyteckich w Europie. Uniwersytety są poddawane konkretnym presjom zmian, które z jednej strony są związane z wyzwaniami globalizacji, europeizacji i umasowienia całego szkolnictwa wyższego, a z drugiej ze zmianą roli europejskiego państwa dobrobytu. W centrum tych zmian stoi kadra akademicka, która od co najmniej dwudziestu lat poddawana jest presjom kolejnych etapów reform finansowania i zarządzania systemami szkolnictwa wyższego w Europie.
Uniwersytet w dobie przemian analizuje zachodzące w Europie i w Polsce zmiany z perspektywy porównawczej w oparciu o szczególnie obszerny materiał empiryczny. Najważniejszym punktem odniesienia są w książce polskie uniwersytety i zmiany w ich funkcjonowaniu zachodzące pod wpływem presji zewnętrznych i wewnętrznych, w tym presji związanych z kolejnymi falami reform i zmieniającą się demografią. Analizie poddaje się tu między innymi kolegialność akademicką, efektywność naukową, różnice międzypokoleniowe w podejściu do zróżnicowanych ról akademickich, umiędzynarodowienie badań naukowych oraz przyszłość młodej kadry naukowej w coraz bardziej konkurencyjnym środowisku naukowym w Europie.